Türkiye’nin hava savunma kapasitesini güçlendirmek amacıyla talep ettiği 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı alımında önemli bir gelişme yaşandı. Uzun süredir Türkiye’ye yönelik silah satışlarında kısıtlayıcı bir tavır sürdüren Almanya, nihayet bu tutumunu gevşetti ve teknik görüşmelerin başlamasına onay verdi. NTV’nin haberine göre Eurofighter konsorsiyumunu oluşturan İngiltere, İtalya, İspanya ve Almanya’dan uzmanlardan oluşan bir teknik heyet, geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye gelerek resmi görüşmelere başladı. Görüşmelerin yaklaşık üç hafta sürmesi bekleniyor. Bu süreçte, uçakların tedarik aşamaları, personel eğitimlerinin nasıl yapılacağı ve bakım programları gibi birçok teknik detay masaya yatırılacak. Bu aşamda henüz kesinleşmiş bir durumun olmadığının altını çizelim.
İlk aşamada 24 uçak alınacak
Edinilen bilgilere göre, Almanya’nın satışa nihai onayı vermesi halinde Türkiye, ilk aşamada 24 adet Eurofighter savaş uçağını hızla envanterine katmayı planlıyor. Bu sayı, ilerleyen dönemlerde 40’a tamamlanacak. Eurofighter uçaklarının Türk Hava Kuvvetleri’ne katılmasıyla, ilk kez AESA (Aktif Elektronik Taramalı Dizin) radarı bulunan savaş uçakları Türkiye’nin savunma gücünde yer alacak. Uzmanlar, Türkiye’nin milli savaş uçağı KAAN ve F-16 Blok 70 model uçaklarının envantere girmesine kadar olan dönemde en uygun çözümün Eurofighter uçakları olduğunu belirtiyor. Bu uçakların tedarik edilmesiyle, Türk Hava Kuvvetleri kısa vadede güçlü bir alternatif edinmiş olacak.
Bilindiği üzere KAAN’ın Kuvvet’e teslim edilecek ilk Blok-10 varyantları 4,5’inci nesil diyebileceğimiz bir seviyede olacak. F-16’lardan üstün ancak 5’inci nesil olarak sayılamayacak bir alanda olacak. İlerleyen varyantlarda ise KAAN, nihai konfigürasyonuna ulaşacak. Ancak bunun için 2030 ve sonrasına ihtiyaç duyuluyor. Benzer şekilde F-16 Blok 70’lerin ABD’den gelmesi ve buradaki modernizasyon çalışmalarının tamamlanması da en erken 2028 hedefleniyor. Tüm sürecin tamamlanması da biraz daha zaman alacak. Dolayısıyla Türkiye, 10-15 yıllık bir süre zarfında Kuvvet’in zayıf kalmamasını sağlamak istiyor.
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler bir süre önce yaptığı bir açıklamada, “Türkiye, İngiltere ve İspanya ile görüşerek 40 adet Eurofighter temini çalışmalarını sürdürüyor. Almanya’yı ikna etmeye çalışıyorlar” demişti. Ayrıca geçtiğimiz günlerde Milli Savunma Bakanlığı (MSB) kaynakları Eurofighter temini konusunda “olumlu gelişmeler bekliyoruz.” demişti. Öte yandan Almanya’nın Türkiye’ye yaklaşık değeri 336 milyon euro olan bir silah paketinin satışına yeşil ışık yaktığına yönelik haberler Alman basınına yansımıştı.
Eurofighter Typhoon nasıl bir uçak?
Eurofighter Typhoon, çift motorlu, süpersonik, canard-delta kanatlı, çok amaçlı bir avcı uçağı konumunda. Typhoon başlangıçta hava üstünlük avcı uçağı olarak tasarlanarak geliştirildi. Ancak daha sonra üretilen uçaklar, havadan karaya saldırı görevlerini üstlenmek ve Storm Shadow, Brimstone ve Marte ER füzeleri de dahil olmak üzere giderek artan sayıda farklı silah ve ekipmanla uyumlu olmak üzere giderek daha iyi bir şekilde donatıldı. Eurofighter Typhoon’un kökeni, 1986’da Almanya, İtalya ve Birleşik Krallık’ın oluşturduğu Eurofighter konsorsiyumu ile başladı. Bu ülkeler daha önce Panavia Tornado projesinde birlikte çalışmışlardı. İspanya daha sonra projeye katıldı, ancak Fransa başlangıçta yer almasına rağmen Dassault Rafale’yi geliştirmek için farklı bir yol izlemeyi tercih etti.
Eurofighter Typhoon’un temel konseptleri, Avrupa Savaş Uçağı (EFA) projesinin erken çalışmalarında tanımlandı. Bu konseptler arasında canard (öne yerleştirilmiş küçük kanatlar), dijital fly-by-wire kontrolleri, karbon fiber kompozitlerin geniş kullanımı, gelişmiş malzemeler, HOTAS kokpiti, gelişmiş aviyonikler, çok işlevli kokpit ekranları ve sesle doğrudan komut girişi gibi ileri teknoloji özellikler bulunuyordu. Birçok teknoloji, BAe’nin Deneysel Uçak Programı (EAP) çerçevesinde test edildi ve yedi prototip üretildi. İlk prototip, Mart 1994’te ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
Esasında Typhoon projesi neredeyse hiç gerçekleşmeyecekti. Sovyetler Birliği’nin dağılması ve Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte, bu kadar gelişmiş ve pahalı bir savaş uçağına ihtiyaç duyulup duyulmadığı sorgulandı. Finansman ve uçağa entegre edilecek ekipmanlarla ilgili anlaşmazlıklar yaşansa da, bu farklılıklar giderildi ve ilk üretim sözleşmeleri 1998’de imzalandı. Uçak, Eurofighter 2000 olarak yeniden adlandırıldı ve daha sonra Eurofighter Typhoon ismini aldı. Typhoon, dediğimiz gibi; çift motorlu, canard-delta kanat yapısına sahip bir uçakt. Gövdesinin çoğu kompozit malzemeden yapılmış ve geleneksel malzemelere göre yüzde 30 daha hafiftir. Yüzeyinin sadece yüzde 15’i metalden oluşuyor, bu da radar tarafından tespit edilmesini zorlaştırıyor. Uçak, iki Eurojet EJ200 motoru ile güçlendirilmiş durumda ve her biri 90 kN itme gücü sağlayabiliyor. Maksimum hızı Mach 1.8 seviyesinde ve motorlar 1.200 uçuş saatine kadar bakım gerektirmiyor. Süpersonik hızda art yakıcı kullanmadan seyir yapabilmesi de en büyük avantajlarından; bu sayede uçak, yüksek manevra kabiliyetlerine de erişmiş oluyor.
Eurofighter Typhoon savaş uçağı özellikleri
- Uzunluk: 15.96 m (52.4 ft)
- Mürettebat: 1 (2)
- Kanat Açıklığı: 10.95 m (35.9 ft)
- Kanat Açıklığı: 5.28 m (17.3 ft)
- Kanat Alanı: 51.2 m²
- Boş Ağırlık: 11,000 kg (24.000 lb)
- Yüklü Ağırlığı: 16.000 kg
- Max. Kalkış Ağırlığı: 23.500 kg (51.800 lb)
- Motor: 2 x Eurojet EJ200 ard yakma turbofan
- Motor Gücü: 60 kN (13.500 lbf) her biri
- Yakıt Kapasitesi: 5.000 kg (11.020 lb)
- Maksimum hız: Yüksek İrtifada: (2495 km/s) Deniz Seviyesinde: Mach 1.25 (1530 km/s)
- Menzil: 2900 km
- Servis Yarıçapı: 19.812 m
- Tırmanış: 315 m/s
- İtiş/Ağırlık Oranı: 1.15
