Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) çalışanlarının görüşlerini paylaştığı ‘Merkezin Güncesi’ isimli blog’da yer alan analizde cari dengedeki iyileşmenin devam edeceğine ve reel kurda beklenen değerlenmenin olumsuz etkisinin ise iç talepteki dengelenme fazlasıyla telafi edileceği belirtildi.
Yazı, TCMB’nin politika faizini %8.5’ten %50’ye yükseltmesi ve buna paralel attığı son parasal sıkılaştırma adımlarının geçmişteki benzer sıkılaştırma süreçleriyle karşılaştırmalı olarak dış ticaret ve cari dengeye olan etkisini ele aldı.
Analize göre geçen yıl başlayan parasal sıkılaştırma sürecinde, “Hizmetler dengesinin milli gelire oranındaki gerilemeye rağmen, mal ticareti tarafında 2023’ün ikinci yarısında başlayan ve 2024’ün ilk çeyreği itibarıyla devam eden ve miktar endekslerinin ima ettiği reel dengelenmenin de desteğiyle cari dengenin eğiliminde önemli bir iyileşme sağlandığı görülüyor” denildi.
Cari açıkta gerilemenin devam edecek
Cari açıktaki iyileşmenin ilk çeyrekte sürdüğüne ve cari açığın milli gelire oranının %2.7’ye gerilediğine dikkat çeken yazıda iç talepte “dengelenme” ile cari açıkta gerilemenin devam edeceği ifade edildi.
Yazıda, “2024 yılının ikinci yarısında, parasal aktarımın gecikmeli etkilerinin devreye girmesiyle, iç talepte belirginleşen dengelenme ile birlikte cari dengedeki iyileşmenin devam edeceğini öngörüyoruz. Burada, reel kurda beklenen değerlenmenin cari denge üzerindeki olumsuz etkisinin, iç talepteki dengelenme neticesinde fazlasıyla telafi edileceğini tahmin ediyoruz” denildi.
Yazıda, ithalat tarafında parasal sıkılaşmanın talebi kısıtlayıcı etkilerinin görülmesiyle birlikte, 2023’ün ikinci yarısından 2024’ün ilk çeyreğine uzanan dönemde nominal ve reel ithalatın “beklendiği üzere belirgin biçimde azaldığı” ifade edildi.
Son sıkılaştırma döneminde de, önceki sıkılaştırma dönemlerinde olduğu gibi ihracat miktarındaki artışın sürdüğü, ithalat miktarında ise sıkılaşan parasal ve finansal koşullarla uyumlu olarak bir düşüş gerçekleştiğine dikkat çekildi ve “Bu görünüm, önceki dönemlere benzer şekilde parasal sıkılaştırmanın dış ticarette reel dengelenmeyi de beraberinde getirdiğine işaret ediyor” görüşüne yer verildi.
